Dinarske planine (Dinaridi ili Dinarski Alpi) jesu planinski masiv u južnoj Evropi koji  se proteže zapadnim delom Balkanskog poluostrva kroz Sloveniju, Hrvatsku, Bosnu i Hercegovinu, Srbiju, Crnu Goru i Albaniju. Dinarske planine su dobile ime po planini Dinari, koja se nalazi na samoj granici Dalmacije Bosanske krajine i Hercegovine. Dinaridi se pružaju pravcem severozapad-jugoistok, prateći Jadransku obalu, pravcem poznatim kao “Dinarski pravac”. Dužina Dinarskog lanca je 645km. Dinaridi su makar prema geološkim i tektonskim karakteristikama podeljeni u dve zone:

– spoljašnje (krečnjaci, dolomiti, dolomitični krečnjaci)

– unutrašnje (nisko-metamorfne i sedimentne stene, a preko njih leže okeanske stene).

Dinaridi su uzeti kao tipičan primer razvoja kraškog procesa u svetu. Pojedini geomorfološki oblici, koje je Jovan Cvijić proučavao upravo na Dinaridima, imaju isti naziv i u svetskoj literaturi kao što su (npr. kraško polje, uvala, škrapa).

Masiv Dinare

Masiv Dinare ili gorski lanac Dinare sa svojih stotinjak kilometara dužine drugo je najduže gorje u Dinarskom gorju. Pruža se od severo-zapadne strane (od vrela Une i područja Ličke Kaldrme) ka jugoistočnoj strani do Buškog jezera (tj.blata). Na severoistoku graniči sa Grahovskim i Livanjskim poljem (dugo oko 65 km) koje je najveće kraško polje u Dinarskom masivu.

Celi planinski lanac Dinarskog gorja nazvan je prema Dinari (1831m). Iako nije najviši u Dinarskom masivu on je tako pozicioniran da se nalazi u njegovom središnjem delu, a i jedan je od većih planinskih masiva koji deli više sličnih karakteristika sa ostalim lancima i masivima u Dinarskom gorju.                          

Dinara čini prirodnu granicu izmedju Bosne i Hercegovine i Hrvatske te je po dužini druga medju Dinarskim planinama sa 84km.

Najviši vrh je Troglav (1913m) koji se nalazi u BiH, a drugi viši vrhovi su: Konj (1856), Dinara (1831m), Bat (1854m), Gnjat (1806m);

Zbog krečnjačke gradje, na planinama nema vodenih tokova niti značajnijih izvora, ako se izuzmu ponori na severnom i vrela na južnom podnožju. Suprotnosti prisojnih i osojnih strana su naglašene u vegetaciji. Prisojna strana je pretežno ogoleli kraški kamenjar sa razbacanim oazama kserofilne šume i šikare, a osojna strana je pretežno pod mešanom bukovom i jelovom šumom i malo  smreke. Na oblim vrhovima i prostranim talasastim dolinama izmedju njih su planinski pašnjaci. Poljoprivredne kulture se nalaze u ogradjenim prostorima.

Ostavi komentar